Tekst: Jos Aarnoudse, voorzitter Banningvereniging
Wat is het probleem? Het anders-zijn kan voelen als probleem. Het voelt unheimisch. Kunnen we elkaar ruimte geven, of kunnen we elkaar niet velen? Ook tekort kan voelen als probleem. Er lijkt niet voldoende voor een fatsoenlijk bestaan voor iedereen. Of een deel loopt weg met een zo groot stuk van de noodzakelijke of gewenste bronnen van leven (hoe hebben ze dat eigenlijk zo georganiseerd gekregen?), dat de rest brokjes en kruimeltjes rest. Schaarste, lang niet voor iedereen, maar wel voor een deel, en dat in ‘een land overvloeiende van melk en honing’, hoe kan dat? Zijn er te weinig middelen, of zijn er te veel mensen? Is er te weinig ruimte, of willen we te veel? Als ik een rondje door ons land rijd en zie wat er de laatste dertig jaar uit de grond is gestampt, en dan hebben we nu opeens voor gewone mensen woningnood. Hoe bestaat dat? Wie is daar verantwoordelijk voor?
In ieder geval zijn wij het zat dat we altijd aan het kortste eind trekken als het gaat om de betere (eco)huizen, de betere opleidingen, de betere inkomens en de leukere vakanties. En ga mij nu niet aan mijn kop zeuren met verhalen over ‘brede welvaart’, dus dat ik andere dingen leuk en lekker moet gaan vinden. Samen sober en anders is nog tot daar aan toe. Maar als de ene helft weg loopt met de poet en het leukere leven, gelardeerd met tranentrekkende verhalen over de ‘negatieve effecten’ voor mens en natuur, terwijl de andere helft op de blaren van de globalisering en het zogeheten neoliberalisme kan zitten, deugt er iets niet. Knappe koppen aller landen verenigt u en doe wat nodig is, om niet de pleuris te laten uitbreken in ons werelddeel. Maar wel zo, dat wij, die het al niet zo breed hebben, een beetje normaal door kunnen leven.
Omgekeerd: maak het ons alsjeblieft makkelijker om niet in de armen van die engenelen terecht te komen, die van Nederland een postzegel aan de Noordzee willen maken en die ons zoet houden met zondebokpolitiek, waarvan we ook wel weten, dat die op den duur in zijn eigen voet schiet. Help ons in onze zorgen, zonder dat we op foute tribalisten hoeven te stemmen. Het ligt zo voor de hand, we hebben schaarste (denken we) en dan komen er elk jaar toch nog weer mensen bij, die ook nog zo anders zijn. Eén plus éen lijkt twee. Zet een rem op die migratie. Een verleidelijk verhaal. Maar wel degelijk ook een echt probleem. Daar moet meer sturing op mogelijk zijn. We snappen ook wel dat niemand van kleur (of welke ‘andersheid’ dan ook, grr) hier weer weg gaat, inclusief moslims. En zonder een vorm van openheid bestaat er geen Nederland, dus zo dicht mogelijk bij nul migratie is een hersenschim.
Spreek ons aan in taal die we verstaan. Wat doen jullie aan die migratie, aan die woningen, aan ons inkomen, aan de veiligheid op straat, aan de verloedering van sommige wijken, aan onze scholen, aan behulpzamere overheidsdiensten, aan toegankelijkere zorg? En ja, ook aan een leefbare wereld op langere termijn. Zeker. We zullen het hoe dan ook samen moeten doen. Er iets eerlijkers, leukers, socialers en duurzamers van zien te maken. Ergens bruggen zien te bouwen. Kom over en help ons, GroenLinks-PvdA, jullie zijn ons kwijt, maar wij – onder al onze boosheid – jullie ook!