Religieuze organisaties zetten zich wereldwijd in voor een duurzamere wereld. In de aanloop naar de Klimaattop schreef Trefpunt PvdA en Levensovertuiging staatssecretaris Dijksma een brief over het belang van een klimaatakkoord vanuit levensbeschouwelijk perspectief.

Sharon Dijksma
Sharon Dijksma

Geachte mevrouw Dijksma,

In de aanloop naar de VN Klimaatconferentie in Parijs valt een verheugende toename in aandacht te constateren voor de gevaren van klimaatverandering en voor de noodzaak van meer duurzaamheid. Dat zal ook u goed doen wanneer u straks namens de Nederlandse regering in Parijs gaat mee onderhandelen. Daarbij neemt u in uw rugzak het nodige mee.

U vertegenwoordigt in Parijs allereerst de beleidsvoornemens van het Kabinet – die in de ogen van veel progressieve Nederlanders pijnlijk bescheiden zijn. Die voornemens zoeken aansluiting bij het beleid van de Europese Unie, dat, met een streven voor 2030 naar 40% vermindering van CO₂ uitstoot en naar 27% hernieuwbare energie, ook weinig ambitieus te noemen is.

In uw achterhoofd spelen ongetwijfeld ook de plannen en voorstellen uit uw eigen politieke partij. Daarin wordt de lat beduidend hoger gelegd. De Tweede Kamerfractie heeft dat recent onderstreept met zijn standpunt over de sluiting van kolencentrales en het initiatief met Groen Links voor een klimaatwet. In de ogen van uw partij moet al in 2020 14% duurzame energie zijn bereikt. Tijdens de Politieke Ledenraad van 14 november jl. werd een groot aantal moties ingediend die aandringen op meer ambitie. Daarbij vroeg één motie om meer haast bij de energietransitie die afscheid neemt van fossiele brandstoffen en werd in een andere het streven naar een circulaire economie ondersteund. Die laatste gedachte is ook verwoord in ‘De Bakens Verzetten’, het rapport van de commissie Melkert dat voor het economisch beleid voor de toekomst aandringt op een grotere samenhang tussen werk, duurzaamheid en innovatie.

Het rapport van Melkert c.s. heeft ook aandacht voor een probleem dat in de klimaat- en duurzaamheidsproblematiek een zeer grote rol blijft spelen: het gebrek aan draagvlak voor verandering in de samenleving als geheel. Want groeiende aandacht, bijvoorbeeld in de media, betekent niet automatisch ook een groter draagvlak voor soms ingrijpende maatregelen. We hopen dat u met uw collega’s straks ook daarbij zult stilstaan en dat afspraken gepaard zullen gaan met een strategie die het draagvlak kan versterken.

In dat verband willen wij u wijzen op nog een ander onderdeel van de bagage die u straks meeneemt. U vertegenwoordigt ook dat deel van de Nederlandse burgers dat, soms al sinds het midden van de vorige eeuw, zich grote zorgen maakt over milieuvervuiling, natuurdegradatie en klimaatverandering én die zorgen steeds weer in concrete acties wist om te zetten. Ook vandaag zijn veel organisaties uit de civil society zeer actief bij het bepleiten van concrete voorstellen en stappen die een duurzamer toekomst mogelijk maken. Milieuorganisaties en andere actiegroepen uit alle delen van de wereld zijn onderweg naar Parijs. Tot onze vreugde bevinden zich tussen hen ook steeds meer vertegenwoordigers van bedrijven die het pad naar duurzaamheid met overtuiging zijn ingeslagen.
Als briefschrijvers tenslotte vertegenwoordigen wij nog weer een andere groep. Wij richten ons tot u namens het Trefpunt PvdA en levensovertuiging. Daarin ontmoeten leden met verschillende religieuze en niet-religieuze levensovertuigingen elkaar regelmatig om van gedachten te wisselen over politieke actualiteiten en achtergrondvragen. Onder meer tijdens een speciaal aan ‘Parijs’ gewijd overleg van het Trefpunt, op 16 november jl. bleek dat ook vanuit die invalshoek impulsen kunnen worden gegeven aan de zo verantwoordelijke rol die u straks op de Klimaattop gaat spelen.

U hoorde en las in de afgelopen maanden ongetwijfeld over de pauselijke encycliek Laudato Si. Daarin staan behartigenswaardige woorden over de samenhang van de klimaatcrisis en het wereldarmoedevraagstuk. Zowel in het grote internationale netwerk van de rooms-katholieke kerk als in de internationale oecumenische beweging van protestantse en orthodoxe kerkgenootschappen klinken steeds de stemmen door van mensen uit alle delen van de wereld, ook uit het Zuiden. Die laatsten vertegenwoordigen volken en landen die het eerst en het meest door klimaatverandering worden bedreigd. Geen wonder dat climate justice een belangrijk kernbegrip is in de klimaatcampagnes van kerken wereldwijd. Geen wonder ook dat de Paus aandringt op ‘ecologische bekering’, een omkeer, transitie in de richting van het gemeenschappelijk belang van alle wereldbewoners. De toon van de encycliek is overigens niet alleen bezorgd en waarschuwend maar ook verbindend en bemoedigend; daardoor zou zij samen met al die andere oproepen en aanmoedigingen uit de kringen van wetenschap, kunst en religie een eigen bijdrage kunnen leveren aan vertrouwen en hoop, aan de motivatie en het spirituele draagvlak voor de grote veranderingen die – met name in de welvarende delen van de wereld – van ons gevraagd zullen worden.

Om in Parijs duurzame resultaten te kunnen bereiken, voor huidige en toekomstige generaties Nederlanders en wereldbewoners, zult u daar straks al uw bagage moeten aanspreken. We hopen dat u er in alle opzichten optimaal gebruik van zult kunnen maken.

Namens Trefpunt PvdA en Levensovertuiging wensen we u van harte wijsheid, volharding en moed tijdens uw deelname aan de Klimaat Conferentie.